“Al vijftien jaar timmert VAEX vanuit Arad aan de ‘varkensweg’ in Roemenië”, vertelt Carmen Radulescu. “Het werk is dynamisch en het is allesbehalve voorspelbaar en stabiel. Onze kracht is ons grote netwerk en het net zo lang puzzelen tot de stukjes goed in elkaar vallen.”

Carmen is directrice van VAEX Roemenië en voert het ‘zesdamesteam’ aan. De focus ligt op het verkopen van biggen in Roemenië en Hongarije en het inkopen van biggen in Roemenië, Hongarije en Duitsland. Ook kopen ze vleesvarkens, laten die dieren slachten en verhandelen de karkassen. “Dat klinkt eenvoudig, maar zeker het afgelopen jaar is dat niet zo geweest”, zegt Carmen. “Afrikaanse varkenspest is in Roemenië een continu probleem. Het maakt de varkensmarkt onzeker en de prijzen zijn gekelderd.”

Afrikaanse varkenspest
Nieuwe uitbraken van Afrikaanse varkenspest onder gehouden varkens kunnen elk moment planningen verstoren. Carmen geeft aan dat er ontzettend veel wilde zwijnen in Roemenië zijn en onder die dieren blijft het pestvirus circuleren. Ook het grote aantal backyard farms met een minder goede bedrijfshygiëne maakt het tot een gevaarlijke mix voor de professionele varkenshouderij. “Als er bij een boer met enkele varkens een dier positief is, gaan alle bedrijven met varkens in een straal van 10 kilometer op slot. In de eerste week van 2021 was dat opnieuw het geval en mochten elf professionele varkensbedrijven hun biggen en vleesvarkens niet meer afvoeren. Als het bij die ene uitbraak blijft, komen ze na zo’n zes weken weer vrij.”

Maar Carmen heeft ook een bedrijf als klant dat in 2020 bijna acht maanden op slot heeft gezeten. ‘Dan is het moeilijk om te voldoen aan de afspraken”, benadrukt ze. “Maar in het oplossen van lastige situaties zit ook juist onze kracht. We hebben een breed netwerk en puzzelen net zo lang tot we een acceptabele oplossing hebben gevonden.”

Die oplossingen moet Carmen wel binnen de grenzen van Roemenië vinden. Afrikaanse varkenspest maakt de export van biggen, vleesvarkens, vers varkensvlees of karkassen onmogelijk. “Om de biggen van zo’n lange tijd ingesloten varkensbedrijf toch af te kunnen zetten, nemen we contact op met de overheid om via maatwerk welzijnsproblemen voor te blijven”, licht Carmen toe. “Dat lukte steeds met stallen in de regio zelf of in naastgelegen gebieden.” 

Aparte afzetkanalen
Bij de afzet van gezonde vleesvarkens van zo’n op slot zittend bedrijf zoekt het damesteam van VAEX Roemenië speciale slachtcapaciteit. “Het vlees van varkens afkomstig uit een besmet gebied mag niet zomaar in de handel worden gebracht”, verklaart Carmen. “Het karkas of het vlees moet thermisch worden behandeld. Dat kunnen maar een paar kleinere slachterijen waardoor het afzetkanaal beperkt is. Dat heeft ook invloed op de prijs die ze willen betalen.” Een extra complicerende factor bij de afzet van dergelijke vleesvarkens is het gewicht. “Normaal hebben vleesvarkens een levend gewicht van 100 tot 110 kilo”, weet ze. “Maar de zwaargewichten van ingesloten bedrijven wegen 160 tot 180 kilo als ze worden geslacht.”

Carmen schetst ook een situatie waarbij een groot zeugenbedrijf tijdelijk geblokkeerd was en de aanvoer van biggen naar de vaste afnemer stil kwam te liggen. “Voor beide klanten was dat een pijnlijke situatie”, vertelt ze. “Maar ook voor ons. Want de afspraken in het contract waren lastig na te komen, zeker ook omdat de afnemer geen biggen van een andere herkomst in zijn stallen wilde.”

Kansen zien
Positief als Carmen is, ziet zij ook kansen. “Door ruimingen en de verplichte sanitaire leegstand na een uitbraak van Afrikaanse varkenspest staan er grote varkensbedrijven leeg. Die zullen worden herbevolkt met zeugen of biggen. Maar ook zijn er varkenshouders die afgelopen jaar zoveel verlies hebben geleden dat ze hun bedrijf te koop zetten”, licht ze toe. “Wij proberen nieuwe eigenaren te vinden voor locaties met ruimte om te ontwikkelen in de varkenshouderij.”

Volgens Carmen is haar land aantrekkelijk voor ondernemers met lef. “Roemenië moet ongeveer de helft van de behoefte aan varkensvlees importeren. Varkenshouders die professioneel aan de slag willen, kunnen geld verdienen en bijdragen aan herstel van de inlandse varkensvleesproductie.”

Over het team in Roemenië …

-          Fanatieke koffiedrinkers;

-          Een hecht team;

-          Passie voor wandelen;

-          Alle verjaardagen worden op het kantoor gevierd;

-          Staat bekend als ‘het vrouwen team’ en als het team dat voor elke uitdaging een oplossing weet te vinden.

-          Teamuitjes zijn heel waardevol.